Bu yazımızın konusu, lojistik sektöründe taşıma maliyetlerinin düşürülmesini ve kontrol altında tutulmasını sağlayan ve adeta lojistiğin olmazsa olmaz olarak tanımlanabilecek “parsiyel taşımacılık” olacak.
Küreselleşen Dünya, uluslararası ticari faaliyetlerdeki artış, arz/talep dengesinin sağlanması gibi sebepler alt alta toplandığında özellikle lojistik ihtiyaçların yapısı değişmiş, bu durum da yepyeni yöntemlerin geliştirilmesine olan ihtiyacı ortaya çıkarmıştır. İşte parsiyel taşımacılık, bu arayış neticesinde ortaya çıkan en avantajlı lojistik hizmetlerden biridir.
Kelime anlamı olarak “tam olmayan”, “parça” anlamına gelen parsiyel kelimesi, adından da anlaşılacağı üzere lojistikte muhatabına bütünsel bir taşımayı değil, parça parça taşınma opsiyonunu sunar. Teslim noktası aynı güzergâh üzerinde bulunan birden fazla firmanın yükünün tek bir taşıyıcı araçta toplanarak istenilen noktaya ya da noktalara ulaştırılmasını sağlayan parsiyel taşımacılıkta amaç, toplam maliyetin katılımcı firmalar arasında bölünerek, daha ekonomik bir boyuta ulaştırılmasıdır. Aynı zamanda mevcut yükün bir taşıma aracını dolduramayacağı durumlarda da firmaların rahatlıkla tercih edebileceği bir lojistik çözümdür.
Parsiyel taşımacılık, lojistik sektöründe bugüne kadar geliştirilen en esnek, en modüler ve en hızlı metottur. İthalat ve ihracata konu olacak hemen hemen her yükün taşınmasına imkân tanıyan bu lojistik yöntem, karayolu, denizyolu, demiryolu, havayolu ayrımı olmaksızın her servisin hizmet kapsamında yer almaktadır.
Parsiyel taşımacılık, yalnızca uluslararası ticarete konu olan lojistik süreçlerde değil, yurt içi lojistik ihtiyaçlarda da sıklıkla tercih edilmektedir. Özellikle karayolunda, yurt içi parsiyel taşımacılık hizmetine olan ilgi oldukça yüksektir.
Parsiyel Taşımacılıkta Maliyet Yaklaşımı
Birincil hedefi maliyet avantajı sağlamak olan parsiyel taşımacılığın fiyatlandırması da, bu lojistik metodun yapısına uygun olacak şekilde esnektir ve müşterinin talep ve ihtiyaçlarına göre farklılık gösterir. Fiyatlandırmada taşınacak olan yükün alınacağı ve ulaştırılacağı lokasyon, kat edilecek mesafe, taşınacak yükün ağırlığı, boyutları ve hacmi, verilecek hizmetin içeriği fiyatlandırmayı belirleyen ana unsurlardır.
Yurt içi parsiyel taşımacılık hizmetinden yararlanmak istediğinizde, yükünüzün miktarına göre bir ayarlama yapılarak tek bir karayolu aracı ile birden fazla firmanın parça yükünün taşınması ve bu sayede aracın toplam maliyetinin taşıdığı yüklere ait firmalar arasında paylaşılması söz konusu olacaktır. Örnekle açıklamak gerekirse, İstanbul’dan Adana’ya taşınması gereken ve bir tırı tamamen dolduramayacak miktarda parça yükünüz varsa, sizinle aynı durumdaki farklı firmaların yükleri ile birlikte yapılacak bir planlama ile tek bir araç birden çok firmanın ya da kişinin yükünü taşıyabilir ve bu sayede aracın toplam taşıma maliyeti yük sahipleri arasında pay edilebilir. Bu sayede hem iş aksamadan devam eder hem de maliyetler karşılanabilecek boyutlara iner.
Parsiyel Taşımacılığın Avantajları
Parsiyel taşımacılık maliyet dışında alanlarda da fayda sağlayan ve pratik bir lojistik çözüm yoludur. Evet, her şeyden önce ekonomik bir yöntemdir ve kuşkusuz maliyet avantajı sağlar. Ancak tercih edilme sebeplerinden bir diğeri de oldukça güvenilir bir lojistik çözüm yolu olmasıdır. Çünkü parsiyel taşımacılıkta yükün takibi ve kontrolü çok daha kolaydır ve genellikle yüke 7/24 ulaşım imkânı sunar.
Diğer yandan, müşteri açısından bakıldığında, küçük miktardaki yükünü taşıtabilme avantajı olmadığını varsaydığımızda, yüklerini belirli bir süre depoda bekletmesi gerekir ki bu da hem depo maliyetinin oluşmasına hem de ticaretinin aksamasına sebep olur. Oysaki parsiyel taşımacılık tüm bu sıkıntıların önüne geçerek yükün beklemeden istenilen lokasyona ulaşımının önünü açar.
Tüm lojistik servislerle entegre şekilde çalışabilen parsiyel taşımacılık, tehlikeli madde ve ve dökme yük dışındaki pek çok yükün taşınması için oldukça avantajlıdır.
Parsiyel Taşımacılık Yöntemleri
Lojistik servis türleri açısından bakıldığında 4 ana gruba ayırdığımız parsiyel taşımacılığın bir diğer kategorizasyonu da “yurt içi” ve “yurt dışı” ayrımıdır. Söz konusu olan, yurt sınırları dâhilinde yapılacak bir taşımacılıksa bu durum şehirlerarası taşımacılık kapsamında ele alınır. Uluslararası ticarete konu olan taşımacılıkta, Türkiye’den dünyanın herhangi bir noktasına ya da dünyanın herhangi bir noktasından Türkiye’ye ulaşacak bir parsiyel yük söz konusu ise o zaman da uluslararası parsiyel taşımacılıktan söz etmek mümkün olacaktır.
İster şehirlerarası isterse uluslararası parsiyel taşımacılık olsun öncelikle rezervasyon işleminin yapılması, arkasından planlamanın gelmesi, sonrasındaysa depolama ve sevkiyat aşamalarına geçilmesi gerekmektedir.